کایروپراکتیک عبارت است از علم شناخت مفاصل، به ويژه ستون فقرات و هنر تنظيم و تطبيق (اجاستمنت) آنها به منظور پيشگيري و درمان ناراحتيهاي ستون فقرات (ساب لاكسيشن)، بدون تجويز دارو و يا عمل جراحي با تاكيد فراوان به ورزش هاي مختلف براي قسمتهاي بدن. تنظيم و تطبيق مفاصل و استفاده آن در علم پزشكي به 2700 سال پيش برميگردد. بقراط، پدر علم پزشكي، با انجام دادن مانورهايي روي ستون فقرات و مفاصل، به درمان بسياري از بيماري ها مي پرداخته است و پس از او، ابوعلي سينا، پزشك بزرگ ايراني نيز از اين روش استفاده ميكرده است. تاريخچه كايروپركتيك: در سال 1895 ميلادي مطابق با 1274 شمسي، شخصي بنام ديويد دانيال پالمر از اهالي ايالت آيووا آمريكا با استفاده از تنظيم و تطبيق ستون فقرات چند بيمار، نتايج بسيار مطلوبي بدست آورد. در واقع، ميتوان گفت كايروپركتيك نوين از آن موقع سرچشمه گرفته است كه امروزه در بيشتر كشورهاي جهان از ايران بعنوان يكي از مهمترين روش ها براي كسب و حفظ سلامتي بشمار ميرود. امروزه تنها در آمريكا ساليانه بيش از 200 ميليون ويزيت كايروپركتيك انجام مي شود كه هزينه آن توسط بيمه هاي مختلف پرداخت ميگردد. دوره هاي آموزشي: پزشك كايروپركتيك پس از گذراندن دوره پيش نياز (ليسانس در علوم پايه) وارد دانشكده كايروپركتيك مي شود. دانشجويان اين رشته پس از گذراندن واحد هاي درسي كه شامل دروس علوم پزشكي (اورتوپدي، اعصاب، راديولژي، روان شناسي، فارماكولژي و…) و كايروپركتيك، به مدت 10 ترم سيمستري كه برابر با 5 سال است و ضمنا از ترم هفتم جهت ويزيت و درمان بيماران (دوره انترني) به كلينيك هاي مربوطه اعزام مي گردند. پس از موفقيت در امور فوق، به اخذ درجه دكترا ي حرفه اي كايروپركتيك نايل ميگردند.

حيطه کاری:

با وجودي كه پزشك كايروپركتيك با انواع اختلالات و بيماري هاي بدن انسان آشناست، اما توجه خاصي را به بيومكانيك ستون فقرات و ديگر مفاصل معطوف ميدارد و اقدام به بر طرف كردن اختلالات بيومكانيكي بدن انسان مي پردازد. چنانچه بيماري شخص مرتبط با كايروپركتيك نباشد، بيمار به ساير پزشكان متخصص ارجاع مي گردد. مراحل درمان: پزشك كايروپركتيك پس از بررسي تاريخچه بيماری، انجام معاينات بالينی مربوطه، كايروپركتيكي، اورتوپدي، اعصاب و آزمايشات پاراكلينيكي ازجمله راديوگرافي، ام-آر-آي، اي-ام-جي، آزمايش خون، به منشا‍ء بيماري پي مي برد و سپس به درمان آن مي پردازد. هدف: هدف اصلي پزشك با داشتن تخصص ويژه اي در تنظيم و (Spinal/ Articular Adjustment)تطبيق مفاصل كاهش درد بيمار و سپس التيام ايشان مي باشد. ورزش ها و نرمش هاي مخصوص، تغذيه مناسب و راهنمايي هايي كه پزشك كايروپركتيك ارائه مي دهد ميتواند در پيشگيري و بهبود هر يك از بيماري هاي زير نقش عمده اي را دارا باشد، زيرا همه آنها براي سلامتي سيستم هاي مختلف بدن انسان كه در بهبودي بيمار مؤثر است، اهميت خاصي را داراست. عمده بيماري هاي مربوط به كايروپركتيك: ناراحتيهاي ناشي از ستون فقرات خصوصا” كمر درد و درد هاي انتشاري در پا (سياتيك)، گردن درد (سر درد) از عمده ترين بيماري هايي است كه افراد در طول عمر به آن مبتلا مي شوند. اختلالات فصلي ستون فقرات، ديسك گردن و كمر، اسكوليوز، سياتيك، ميگرن هاي گردني، درد هاي عضلاني گردن، پشت و كمر بيشترين فعاليت پزشكان كايروپركتيك را تشكيل مي دهند. پزشكان كايروپركتيك در درمان ناراحتي هاي زانو، شانه، آرنج، مچ دست و مچ پا و آرتروز نيز مهارت دارند و اينگونه بيماري ها را نيز با موفقيت درمان مينمايند. دستورات لازم برای تسريع درمان: پزشك كايروپركتيك در درمان اين امراض و ناهنجاري ها از شيوه هايي مانند نرمش هاي كششي و حركتي مخصوص به خود، تغذيه و راهنمايي هاي ارگوناميك كه در زندگي هر فردي ميتواند متفاوت باشد، استفاده مي كند كه در سرعت بخشيدن و ماندگارتر كردن بهبودي بيمار تاثير به سزايي دارد. عوامل مؤثر در ناراحتی های ستون فقرات: به غير از عوامل مادرزادي و اديوپاتيك مانند اسكوليوز ستون فقرات، پاتولوژي هائي چون سل، عواملي چون آسيب هاي بدني كه شامل تصادف، زمين خوردن، عدم توجه به نگهداري اندام به طرز صحيح هنگام بيداري و خواب، غلط برداشتن اجسام سبك يا سنگين، آسيب ديدگي هاي ورزشي يا شغلي، از عمده ترين عامل هاي آسيب ستون فقرات مي باشد. اين آسيب ديدگي ها در كشور هاي صنعتي به صورت اپيدمي در آمده و اثرات جبران ناپذيري روي جوامع در سطوح مختلف گذاشته است. براي مثال، در ايالات متحده بالاترين درصد آسيب ديدگي ها به ستون فقرات ربط دارد، به طوري كه 25 ميليون آمريكايي در هر سال، يك روز كاري را به علت كمردرد از دست مي دهند. آمارهاي ديگر هم نمايانگر اين است كه 60 درصد جمعيت بالاي 30 سال امكان مبتلا شدن به امراض ستون فقرات را دارا هستند. اين معضل در اين گروه سني مي تواند عواقب اجتماعي ناهنجاري را در جامعه ايجاد كند. اين مشكلات باعث انجام تحقيقات وسيعي در كشورهاي صنعتي مانند ايالات متحده، ژاپن، استراليا، انگليس و غيره شده است. با مقايسه روش هاي مختلف مانند پزشكي روز (Allopathic Medicine) و فيزيوتراپي، درمان كايروپركتيك با فاصله زياد هم از لحاظ زمان درمان و هم از لحاظ اقتصادي و مهمتر از همه، هم از لحاظ ميدان بهبودي، موثرتر عمل كرده است. در كشور ما هم احتياج به دكتركايروپركتيك غيرقابل انكار است و با صنعتي شدن و پيشرفت هاي روزافزون در علم پزشكي ما، كايروپركتيك مي تواند در اين امر مهم كمك شاياني به جامعه باشد.